Instagram กำลังจะฉลองครบรอบ 15 ปี และความสำเร็จล่าสุดของแอปพลิเคชันนี้ก็ยิ่งใหญ่เกินกว่าที่วัยรุ่นธรรมดาจะฝันถึง Mark Zuckerberg ซีอีโอของ Meta ประกาศว่าแอปพลิเคชันแชร์ภาพที่เคยเรียบง่าย ซึ่งเขาซื้อมาในราคาเพียง 1 พันล้านดอลลาร์เมื่อปี 2012 มีผู้ใช้งานเกินกว่า 3 พันล้านคน แล้ว

ความสำเร็จนี้ถือเป็นเรื่องน่าทึ่ง เพราะตัวเลข 3 พันล้านนั้นเท่ากับเกือบ 37% ของประชากรโลก หาก Instagram เป็นประเทศ ก็จะใหญ่กว่าประเทศอินเดีย (ซึ่งเป็นฐานผู้ใช้ใหญ่ที่สุดของ Insta) จีน สหรัฐอเมริกา และสหภาพยุโรปรวมกันเสียอีก นี่คือระดับการพิชิตที่อาณาจักรใด ๆ ในโลกไม่เคยทำได้รวดเร็วเท่า
Instagram ยังแซงหน้าพี่ใหญ่อย่าง Facebook (ซึ่งเพิ่งมีผู้ใช้แตะ 3 พันล้านคน เมื่ออายุ 21 ปี) ทำให้ Instagram ที่เปิดตัวเมื่อปี 2010 กลายเป็น “อัจฉริยะ” ตัวจริงในตระกูลโซเชียลมีเดียของ Meta (ขณะที่ TikTok มีผู้ใช้ประมาณ 1.6 พันล้านคนตามมาห่าง ๆ)
ด้วยอัตราการเติบโตนี้ เชื่อได้ว่า Instagram จะแซงหน้า Facebook ได้ในไม่ช้า และจะกลายเป็นสัญลักษณ์ของโซเชียลมีเดียในยุค 2020s (และอาจจะถึง 2030s) เหมือนกับที่ Facebook เคยเป็นมา
การนับ “ผู้ใช้งาน” ที่ยังคลุมเครือ
แต่ Meta นับ “ผู้ใช้งาน” อย่างไร? และตัวเลขนี้มีความหมายจริงจังอย่างที่โฆษณาหรือไม่?
Zuckerberg มีการใช้ตัวชี้วัดที่ไม่คงที่นัก ก่อนหน้านี้ Meta เคยรวมตัวเลขเป็น “3.48 พันล้านคนที่ใช้แอปในเครือ Meta ทุกวัน” แต่ตัวเลข 3 พันล้านล่าสุดที่ Zuckerberg ประกาศออกมาบน Threads คือจำนวน ผู้ใช้งานรายเดือน (Monthly Active Users – MAUs) ซึ่งเป็นตัวเลขที่ใช้บ่อยที่สุด
Meta ยังคงสงวนท่าทีเกี่ยวกับวิธีการนับ MAUs อย่างละเอียด ว่านับจากการเข้าสู่ระบบจากเซิร์ฟเวอร์ หรือรวมทุกอุปกรณ์ ทั้งสมาร์ทโฟนและเว็บเบราว์เซอร์ แต่มีหลักฐานที่ชี้ให้เห็นว่าการนับ MAUs อาจไม่ได้แม่นยำเท่าที่ควร และ เวลาที่ใช้ในแอป (Time Spent) อาจเป็นตัวชี้วัดที่สำคัญกว่า
ยกตัวอย่างเช่น ผู้เขียนบทความคนนี้ก็ถือเป็น MAU ของ Instagram เพราะเข้าแอปเดือนละครั้งสองครั้ง แต่ในปี 2024 โพสต์รูปไปแค่ 2 รูป และในปี 2023 โพสต์ไป 15 รูปเท่านั้น โดยเฉลี่ยแล้วเขาใช้เวลาในแอปเพียง 18 วินาทีต่อวัน ซึ่งเป็นผลมาจากการที่ฟีดถูกยัดเยียดด้วยโฆษณาและวิดีโอแนะนำตามอัลกอริทึมมากเกินไป ทำให้ความสนุกในการใช้งานลดลง
เวลาที่ใช้ในแอป: ตัวชี้วัดที่แม่นยำกว่า
Meta ไม่ได้เปิดเผยข้อมูลเวลาที่ใช้ในแอปอย่างเป็นทางการสำหรับ Instagram แต่จากการประมาณการทั่วโลกพบว่าผู้ใช้ Instagram แต่ละคนใช้เวลาประมาณ 32 นาทีต่อวัน ซึ่งตัวเลขนี้ไม่มีการเปลี่ยนแปลงมาตั้งแต่ปี 2022
ในทางกลับกัน TikTok อาจมีผู้ใช้น้อยกว่าถึงพันล้านคน แต่ผู้ใช้เหล่านั้นใช้เวลาในแอปเฉลี่ยสูงถึง 56 นาทีต่อวัน
เมื่อตลาดแอปพลิเคชันสมาร์ทโฟนเริ่มอิ่มตัว (เพราะแทบทุกคนเริ่มดาวน์โหลดทุกแอปพลิเคชันหลัก ๆ แล้ว) ตัวเลข MAUs ก็จะสูงขึ้นเรื่อย ๆ เพราะใคร ๆ ก็ต้องเปิดดู Reel หรือ TikTok ที่เพื่อนส่งมาบ้าง ดังนั้น “จำนวนนาทีการใช้งานต่อวัน” จึงเป็นตัวชี้วัดการมีส่วนร่วมที่สำคัญยิ่งขึ้นเรื่อย ๆ
หากลองคำนวณแบบง่าย ๆ โดยนำ จำนวนผู้ใช้ (พันล้าน MAUs) คูณกับ เวลาเฉลี่ยที่ใช้ต่อวัน (นาที) จะได้ตัวเลขดังนี้:
- TikTok: 1.6 พันล้าน × 56 นาที = 89.6
- Instagram: 3 พันล้าน × 32 นาที = 96
แม้ว่า Instagram ยังคงเป็นผู้ชนะในภาพรวม แต่ TikTok ก็ไล่ตามมาติด ๆ ซึ่งเป็นสัญญาณที่ทำให้การโอ้อวดเรื่องตัวเลขผู้ใช้ของ Zuckerberg อาจไม่น่าเกรงขามเท่าที่ควร
คุณคิดว่าการมีผู้ใช้งานมากถึง 3 พันล้านคนจะช่วยให้ Instagram สามารถรักษาบัลลังก์โซเชียลมีเดียไว้ได้หรือไม่ ในขณะที่ผู้ใช้ใช้เวลากับแอปน้อยลง?
ข้อมูลจาก https://sea.mashable.com/